Tadeusz Borowski do obozu w Oświęcimiu trafił, gdy miał dwadzieścia jeden lat. Przetrwał. „Cała nasza wina leży w tym, że przeżyliśmy. Jako martwi bylibyśmy bohaterami” – stwierdził kilka lat później. Swoje pierwsze opowiadania napisał w 1945 roku, kiedy w Polsce nie ukazała się jeszcze ani jedna książka, która mówiłaby o obozowej rzeczywistości. Borowski pokazał, jak ludzie przystosowywali się do nowych warunków, z jednej strony podejmując walkę o życie, ale z drugiej – zgadzając się na bierny udział w zbrodni. Portretował również ludzi gotowych dokonać potwornych rzeczy, byle tylko przetrwać, ofiary, które nieraz stawały się katami wobec swoich współwięźniów. Opowiadania Borowskiego, pisane oszczędnym, pozbawionym emocji językiem, wywołały ostry spór o jego postawę i sposób pokazywania życia obozowego. Do dziś jest to jeden z najbardziej wstrząsających obrazów holokaustu.

Książka Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” opisuje przygody dwójki dzieci: czternastoletniego Stasia Tarkowskiego i ośmioletniej Nel Rawlison, porwanych przez Beduinów w drodze z afrykańskiego Port-Saidu do El-Fajum, gdzie miały spotkać swoich ojców. Dzięki sprytowi Stasia udaje im się umknąć porywaczom, lecz muszą samotnie pokonać długą i ciężką drogę do El-Fajum, w towarzystwie jedynie wiernego Murzyna – Kalego oraz opiekunki Nel – Mei. W czasie drogi dzieci przeżywają bardzo wiele przygód. Na dłuższy czas urządzają sobie dom we wnętrzu olbrzymiego, spróchniałego drzewa, ratują życie słoniowi, który odtąd staje się ich wiernym towarzyszem. Nel zapada na febrę, lecz dzięki pomocy mężnego Stasia udaje jej się wydobrzeć. Chłopiec doświadcza okropieństwa choroby, zwanej śpiączką – zaprzyjaźnia się z chorym na nią białym podróżnikiem nazwiskiem Linde. Ten daje mu wskazówki odnośnie dalszej podróży, toteż dzieci wyruszają w dalszą drogę. Podczas długiej podróży młody Staś przeobraża się w mężczyznę, ponieważ tego wymagają od niego okoliczności. W końcu dzięki puszczanym latawcom dzieci zostają odnalezione przez angielskich oficerów, którzy pomagają im odnaleźć zamartwiających się ojców. Książka Sienkiewicza jest wspaniałą powieścią przygodową, nieustannie trzymającą w napięciu i zaskakującą coraz bardziej niesamowitymi wydarzeniami. Rozwija wyobraźnię młodego czytelnika (do którego jest skierowana) i ukazuje mu wiele zadziwiających faktów z zakresu świata roślin i zwierząt. Jednocześnie uczy i bawi. Napisana jest językiem jasnym i przystępnym, co czyni ją tekstem łatwym i przyjemnym do czytania. Z całą pewnością jest to lektura godna polecenia.